Dan pobjede nad fašizmom obilježava se danas u znak sjećanja na 9. maj 1945. godine, kada je bezuslovnom kapitulacijom Njemačke okončan Drugi svjetski rat u Evropi. Deveti maj se od 1950. godine slavi i kao Dan Evrope.
Bezuslovnu kapitulaciju Njemačke u Berlinu je nešto iza ponoći potpisao feldmaršal Vilhelm Kajtel, u ime Sovjetskog Saveza potpisnik je bio maršal Georgij Žukov, a u ime zapadnih saveznika britanski vazduhoplovni general Artur Teder.
Time je formalno završen Drugi svjetski rat u Evropi, ali su ostaci njemačkih trupa i njihovih saveznika još nekoliko dana pružali otpor.
U Jugoslaviji je to potrajalo do 15. maja.
Datum koji predstavlja definitivni završetak Drugog svjetskog rata jeste 2. septembar, kada je na američkom bojnom brodu “Misuri” u Tokijskom zalivu Japan potpisao kapitulaciju poslije bačenih atomskih bombi na Hirošimu i Nagasaki.
U ratu koji je trajao nešto manje od šest godina našla se 61 država i oko 110.000.000 vojnika.
Procjene govore o 50 do 80 miliona poginulih, među njima je bilo 38 do 55 miliona civila.
Državna komisija bivše Jugoslavije svojevremeno je objavila da je u ratu poginulo 1.706.000 osoba, među njima više od 300.000 boraca.
Ovog dana obilježava se i Dan Evrope, jer je tog dana 1950. godine ministar spoljnih poslova Francuske Robert Šuman objavio deklaraciju kojom je pozvao na uspostavljanje novog poretka u kojem ne bi bilo mjesta za sukobe među evropskim zemljama.
Deklaracija je bila predlog bivšim neprijateljima, Francuskoj i Njemačkoj, da uspostave organizaciju koja će zajednički upravljati njihovim industrijama uglja i čelika, kako se rat u Evropi nikada ne bi ponovio.
Predlog je doveo do stvaranja Evropske zajednice za ugalj i čelik 1951. godine, preteče Evropske ekonomske zajednice, odnosno današnje EU.
Evropski savjet je 1955. godine u Milanu odlučio da se dan objavljivanja Šumanovog plana – 9. maj, obilježava kao Dan Evrope.
