Problematika gubitaka vode u javnim vodovodnim sistemima u vremenima ekonomske krize i nužnosti racionalnog raspolaganja svim prirodnim resursima, ali i troškovima njihove upotrebe, postala je nezaobilazan dio planiranja u svim preduzećima koja se bave distribucijom vode.
Od januara 2015. godine u VIK Herceg Novi zvanično se vodi statistika o gubicima vode na mjesečnom nivou. Najveći izmjereni gubitak je zabilježen u januaru 2015.g. kada je izmjeren gubitak od 88,0%, a najmanji gubitak je izmjeren avgusta ove godine kada je iznosio 57,14%. Tokom prethodnih godina se radilo na smanjenju gubitaka vode u sistemu, pa su izmjerene prosečne vrijednosti gubitaka tokom 2017.g. iznosile 79,66%, tokom 2021.g. su iznosile 75,56%, tokom 2023.g. su iznosile 73%, a tokom prvih 8 mjeseci ove godine (2024.g.) su iznosile 71,43%.
– Da avgust ove godine nije trenutni izuzetak sa najmanjim gubitkom vode pokazuje statistika: tokom prethodnih osam mjeseci tekuće godine, sedam mjeseci od prethodnih osam je imalo najmanji izmjereni gubitak u prethodnih deset godina, upoređujući ih sa istim mjesecima (Jan-Jan, Feb-Feb,itd…) prethodnih godina, dok je avgust istorijski minimum izmjerenih gubitaka – navode iz ViK-a.
Nezaobilazan dio učinkovitog djelovanja u domenu istraživanja gubitaka vode je primjena odgovarajuće metodologije koja omogućuje jasno određivanje stanja, transparentno upoređivanje i primjenu kvalitetnih pokazatelja. Na svjetskom nivou poslednjih desetak godina razvija se pod okriljem Svjetskog udruženja za vode (IWA-International Water Association) IWA metodologija analize gubitaka vode. IWA metodologiju su prihvatile i najveće zemlje okruženja, Srbija i Hrvatska .
U Crnoj Gori osim preporuke da se koristi IWA metodologija, još uvijek nema jasne strategije o pomoći pri njenoj primjeni pa se tako ni VIK u prethodnom periodu nije ozbiljnije bavio njenim uvođenjem i primjenom. Razvijanje informacionih sistema, daljinskih očitavanja pritisaka i protoka vode, daljinskog očitavanja potrošnje i detekcije gubitaka u mreži, kroz osnivanje DMA zona, ugrađivanje stalnih mjerača, unapređuje kontrolu, upravljanje, održavanje i poslovanje sistema vodosnabdijevanja.
VIK Herceg Novi će sprovođenjem svojih redovnih aktivnosti ali i primjenom aktivnosti predvidjenih u dva međunarodna projekta koja su odobrena tokom 2024.g. a kojima su Društvu odobrena nepovratna sredstva od 1,000,000 €, implementirati IWA metodologiju kroz kupovinu sve potrebne opreme (hardverska i softverska rješenja). Uz pomoć stručnjaka Svjetske banke biće urađena i Strategija razvoja Vodovoda za sledećih deset godina, kojima će biti obuhvaćeni i planovi razvoja nove kao i sanacija postojeće vodovodne mreže, čija je implementacija, pored same kontrole, osnovni uslov za smanjenje gubitaka na mreži.